Lohagad Fort Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे तुमचा आज आपण या लेख मध्ये लोहगड किल्ल्याबद्दल मराठीत संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत. तर तुम्ही या लेख ला शेवटपर्यंत वाचा जेणेकरून तुम्हाला संपूर्ण माहिती व्यवस्थितपणे समजेल.
लोहगड किल्ल्याची संपूर्ण माहिती Lohagad Fort Information In Marathi
मित्रांनो लोहगड किल्ला हा पर्यटन स्थळ म्हणून सुद्धा प्रसिद्ध आहे. लोहगड किल्ला हा सर्वात प्रसिद्ध आणि मजबूत किल्ल्यांमधील एक आहे. आणि इथे खूप महान लोकांची बस्ती होती. बोरचे जवळ असलेला उच्च रस्ता याला नेहमी महत्वपूर्ण बनवतो.
लोहगड किल्ला हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्याच्या अनेक टेकडी असलेल्या किल्ल्यांमधील एक आहे. हे लोणावळा हिल स्टेशन (Hill Station) आणि पुण्याचा उत्तर-पश्चिम मध्ये 52 किलोमीटर 32 मिल च्या जवळ स्थित लोहगड समुद्र तळापासून 1,033 मीटर च्या उंचीवर आहे. लोहगड किल्ला एक छोट्याशा सीमेवर शेजारील विसापूर किल्ल्याशी जोडलेला आहे. लोहगड किल्ला आणि विसापूर किल्ला पुण्यापासून 52 किलोमीटर दूर मालावली च्या जवळील प्रभावशाली टेकडीवर स्थित आहे.
मित्रांनो या किल्ल्याची निर्मिती अठराव्या शताब्दी मध्ये केली गेली आहे. दोघेही किल्ल्यांना वेगळे करणारा एक किलोमीटर लंबा रिज आहे. लोहगड किल्ला जो 1,033 फिट उंच आहे आणि खूप रुंद किल्ला आहे. जिथे गणेश दरवाजा, हनुमान दरवाजा, नारायण दरवाजा आणि महा दरवाजा जवळील गाव पासून लोहगड चे 4 दरवाजे आहेत. काही Statues आता पण महा दरवाजावर पाहायला मिळतात.
1489 च्या आधुनिक वेळेमध्ये याचा उल्लेख अहमद मलिक द्वारा केले गेले. बहमनी किल्ल्यांमधून एकाच्या रूपामध्ये वापर केला जातो. जेव्हा 1489 मध्ये त्यांनी स्वतःला एका स्वतंत्र शासनाच्या रूपाने स्थापित केले. आणि 1564 मध्ये बुरहान निजामशाह द्वितीय नंतर ते सातवे अहमदनगर राजा (1590-1594) ला त्यांचे भाऊ त्या शासन काळात त्या ठिकाणी सीमित करून दिले होते.
मित्रांनो 1637 मध्ये अहमदनगर वंशाचे पतन वर लोहगड बिजापूर राजांच्या जवळ गेले. 1648 ते 1670 मध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांनी इसवी सन 1648 मध्ये या किल्ल्यावर कब्जा केला, परंतु पुरंदरच्या संधी मार्फत त्यांनी इसवी सन 1665 मध्ये किल्ला मुघलांच्या ताब्यात करण्यासाठी मजबूर व्हावे लागले.छत्रपती शिवाजी महाराजांनी इसवी सन 1670 मध्ये या किल्ल्यावर पुन्हा कब्जा केला.
तानाजी मालुसरे यांनी सिंहगड, लोहगड काबीज केल्यानंतर झालेल्या यशस्वी ऑपरेशनने मराठ्यांना आश्चर्यचकित केले. आणि नंतर या किल्ल्याचा वापर खजाना ठेवण्यासाठी केला गेला. या किल्ल्याचा वापर सुरत पासून चोरी केलेला सामान ला ठेवण्यासाठी वापर केला जाऊ लागला.
1713 मध्ये या किल्ल्याला इन्न्ग्रजानी ने घेतला होता आणि 1720 मध्ये या किल्ल्याला बालाजी विश्वनाथला देण्यात आले होते. 1770 मध्ये नाना फडणवीस च्या हितामध्ये जावजी बॉम्बले नावाचे कोळी असलेल्या व्यक्तीने या किल्ल्यावर कब्जा केला होता.
हा व्यक्ती एक प्रसिद्ध डाकू होता. त्याच्याजवळ काही मोठे रॉकेट में सुद्धा होते. आणि त्यांच्यामधून एकाला अनुकूल स्थितीमध्ये पुढे पाठवत असताना त्याला त्या दिशेत इशारा करण्यात आला. ज्याला तिथे फायर करायचे होते. रॉकेट मधून एक पत्रिका दरवाजा जवळ असलेल्या खाचेतून मध्ये पळून गेले आणि विस्फोट झाला. त्यामुळे गैरीसन ला आत्मसमर्पण करण्यासाठी मजबूर व्हावे लागले.
इसवी सन 1796 ते 1800 मध्ये त्यांनी एक आश्रित धोंडोपंत ला लोहगड ची जिम्मेदारी सोपवली आणि त्यांचा सर्व खजाना किल्ल्यामध्ये पाठवून दिला. नानाच्या मृत्यूनंतर 1800 नंतर त्यांची विधवा पत्नी 12 नोव्हेंबर 1802 मध्ये लोहगड ला शरण गेली आणि धोंडोपंत किल्ल्याला पेशवे ला सोपण्यास नकार दिला. जोपर्यंत नानाच्या अनुयायींना काही पद प्राप्त होत नाही तोपर्यंत किल्ला सोपवण्यात येणार नाही.
मित्रांनो धोंडोपंत 1803 पर्यंत कमान मध्ये राहिले. जेव्हा पेशवा जनरल वेलेस्ली च्या मध्यस्थ च्या अंतर्गत धोंडोपंत ला एक निष्ठावंत विषयाच्या रूपाने कार्य करण्याच्या वचनावर किल्ल्याला ठेवण्याच्या अनुमती साठी सहमत झाला.
काही वेळेनंतर कृष्णच्या जवळ एक किल्ल्या पासून एक चौकीदारा ने पेशवे वर गोळी चालवली. त्याला एक मंदिर मध्ये जाण्याची अनुमती दिली. या अकृषाची सजा मध्ये जनरल वेलेस्ली ने लोहगड वर दावा बोलण्याची धमकी दिली.
पेशवे सोबत शेवटचे युद्ध (4 March 1818) मध्ये पसरल्यानंतर काही महिन्यानंतर करणार त्या दिवशी लोहागड च्या विरुद्ध एक मजबूत सेना पाठवली. गेली विसापूर किल्ल्यावर कब्जा केल्यानंतर गैरीसन याने लोहगड किल्ला सोडून दिला. दुसऱ्या दिवशी या किल्ल्याला कुठलाही प्रतिरोध न करता घेतला गेला.
मित्रांनो 1845 पर्यंत किल्ल्यावर एक कमांडेड आणि काही सैनिकांनी वेढा केला होता. गार्ड ला नंतर हटवण्यात आले. परंतु कदाचित किल्ल्याला कोणत्याही वेळी विसापूर तर्फे निमंत्रित केले जाऊ शकते. 4 प्रवेशद्वार आणि इतर किल्ल्यावर बंदी अप्रभावित राहू शकते.
1862 या किल्ल्याला मजबूत किल्ल्याचा रूपाने सांगितले गेले होते. या किल्ल्यांचे भिंत आणि फाटकांमध्ये थोडीशी खराब होते, पाण्याचा पर्याप्त पुरवठा आणि जवळजवळ 500 पुरुषांना ठेवण्यासाठी किल्ला सक्षम होता. नंतर पेशवा काळामध्ये नाना फडणवीस याने काही वेळेपर्यंत राहण्यासाठी या किल्ल्याचा वापर केला आणि या किल्ल्याला भारत सरकार द्वारा संरक्षित स्मारक म्हणून घोषित करण्यात आले.
History of Lohagarh Fort in Marathi | लोहगड किल्ल्याचा इतिहास.
लोहगड किल्ला ज्याचा अर्थ असा होतो की लोहाने तयार झालेला किल्ला. जो की एक ऐतिहासिक किल्ला म्हणून पूर्ण भारतामध्ये प्रसिद्ध आहे. आणि या किल्ल्याला पाहण्यासाठी संपूर्ण जगातील लोक येत असतात. या किल्ल्याची उंचाई 3400 फिट आहे आणि हा किल्ला उंच टेकडीवर स्थित आहे.
लोणावळा च्या सह्याद्री रेंजमध्ये स्थित इंद्रायणी बेसिन ला पावना बेसिन पासून वेगळे करतो. मित्रांनो या किल्ल्याचा इतिहास आपल्याला मराठा शासक छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्याशी जोडतो. अन्य मराठा आणि विदर्भ शासकांना या गडाचा उपयोग केला. ज्यामुळे हा महाराष्ट्राचा समृद्ध इतिहासाचा महत्त्वपूर्ण भाग बनला आहे.
लोहगड किल्ल्यापर्यंत याचे चार प्रवेशद्वार आहेत तुम्ही कुठल्याही एका दरवाजाच्या सहाराने यामध्ये प्रवेश करू शकतात. यामध्ये हनुमान दरवाजा, नारायण दरवाजा, महादरवाजा आणि गणेश दरवाजा तुम्हाला पाहण्यात मिळतील. खूप जुन्या काळातील मूर्तिकारांनी या दरवाजांना वास्तू शिल्प ने तयार केलेले आहे. 18 व्या शताब्दी मधील निर्मित एक चांगले टेरेस्ड आणि मोठा तलाव सुद्धा तुम्हाला पाहायला मिळतो. जेव्हा तुम्ही किल्ला पाहायला गेले तर त्यामधील प्रसिद्ध पावना धरण नक्कीच पहावे.
FAQ
लोहगड किल्ल्यापर्यंत कसे पोहोचावे? | How To Reach Lohagad Fort?
मित्रांनो लोहगड किल्ला पर्यंत पोहोचण्यासाठी तुम्हाला खूपच असे ऑप्शन असतात. लोहगड किल्ला पर्यंत पोहोचण्यासाठी तुम्ही टॅक्सी करू शकतात किंवा तिथे जाण्यासाठी तुम्ही ट्रेनचा वापर सुद्धा करू शकतात. लोहगड किल्ला ला जाण्यासाठी मान्सून सीजन सर्वात बेस्ट असे मानला जातो. कारण या सीझनमध्ये जेव्हा आपण जातो तर वातावरण पाहण्यासारखे असते आणि तेव्हा मन सुद्धा प्रसिद्ध होते.
लोहगड किती वाजता बंद होतो..?
लोहगड संध्याकाळी सहा वाजता बंद होतो.
लोहगड माथ्यावर पोहोचायला किती वेळ लागतो?
पायऱ्या चढण्यासाठी 40-45 मिनिटे लागतात.
लोहगड किल्ल्याची वेळ काय आहे लोहगड किती वाजेला उघडतो?
लोहगड किल्ल्याची वेळ सकाळची आहे लोहगड किल्ला सकाळी 9 वाजेला उघडतो.
लोहगड किल्ल्यावर पाळीव प्राण्यांना परवानगी आहे का?
नाही लोहगड किल्ल्यावर पाळीव प्राण्यांना परवानगी नसते. जाताना कुठलाही पाळीव प्राणी आपल्या सोबत घेऊन नये.