शंखपुष्पी फुलाची संपूर्ण माहिती Shankhpushpi Flower Information In Marathi

Shankhpushpi Flower Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे तुमचं. आज आपण ह्या लेखनामध्ये शंखपुष्पी फुलाची संपूर्ण माहिती (Shankhpushpi Flower Information In Marathi) जाणून घेणार आहोत. तर तुम्ही या लेखनात शेवटपर्यंत वाचा. जेणेकरून तुम्हाला शंखपुष्पी फुलाबद्दल माहिती व्यवस्थित समजेल.

शंखपुष्पी फुलाची संपूर्ण माहिती Shankhpushpi Flower Information In Marathi

मित्रांनो शंखपुष्पी फुलाचे वैज्ञानिक नाव कोनोवुल्लूस प्लूरिकालिस (Convolvulus Pluricaulis) आहे. याचे उपचारात्मक फायदे देखील अनेक आहेत शंखपुष्पी फुलाचे अनेक फायदे आपल्याला पाहायला मिळतात. शंखपुष्पी आयुर्वेदामध्ये अत्यंत महत्त्वपूर्ण वनस्पती आहे ही वनस्पती स्मरणशक्ती आणि मस्तिष्क मध्ये सुधारकाचे आणि एकाग्रता आठवण करण्याची क्षमतेला वाढवते. शंखपुष्पी फुल मुख्य रूपाने ज्या लोकांना आठवण करण्यामध्ये प्रॉब्लेम होते किंवा ज्यांची दिमागी शक्ती कमजोर आहे. त्यांच्यासाठी खूप फायदेमंद आहे.

स्मरणशक्तीला वाढवण्यासाठी याचा उपयोग केला जातो. शंखपुष्पीचे फुल, पत्ते, स्टेम आणि त्याच्या मुळांना औषधीच्या रूपाने उपयोग केला जातो. शंखपुष्पीच्या वनस्पतीची उंची जवळजवळ 1 फूट असते आणि याच्या पत्त्यांची लांबी 1 ते 4 सेंटीमीटर पर्यंत असते.

शंखपुष्पी चे फुल 3 मुख्य रंगांमध्ये आढळते यामध्ये पांढरा, निळा आणि लाल रंग आहे. पांढरा रंग असलेल्या शंखपुष्पीच्या वनस्पतींना सर्वात चांगले मानले जाते. शंखपुष्पीच्या वनस्पतीचे फळ गोल चमकदार लहान आणि तपकिरी रंगाचे असतात. शंकच्या आकाराचे फुल असल्याकारणाने या फुलाला शंखपुष्पी म्हटले जाते.

• कृष्णाा कमळ फुलाची संपूर्ण माहिती

शंखपुष्पी चे फायदे | Benefits Of Shankhpushpi Flower In Marathi

1) मेमोरी लॉस च्या समस्येपासून आपल्याला दूर ठेवते.

मित्रांनो शंखपुष्पी चे फळ संज्ञानात्मक कार्यांमध्ये सुधार आणि मेमरी बूस्टरच्या रूपाने रूपाने कार्य करते. मेमोरी लॉसची अनेक कारणे असली तरी या सर्व कारणांमुळे मेंदूच्या पेशींचे नुकसान होते.  शंखपुष्पी मेंदूच्या पेशींचे नुकसान रोखून प्रगतीशील स्मृतिभ्रंश होण्यास मदत करते.  स्मृतिभ्रंश आणि स्मरणशक्ती कमी होण्याची लक्षणे सुधारण्यासाठी हे उर्वरित चेतापेशींचे कार्य देखील सुधारते

2) मानसिक थकवा साठी आराम मिळतो.

जेव्हा एखादी व्यक्ती लक्ष केंद्रित करू शकत नाही आणि आळशी वाटते. तेव्हा त्याचा वापर खूप फायदेशीर आहे. मानसिक थकवा येण्यामागे अनेक कारणे असली तरी सर्वात सामान्य कारणे म्हणजे जास्त काम करणे, संगणकावर काम करणे, अभ्यास करणे, शिकणे किंवा लक्षात ठेवणे आणि मानसिक ताण. 

जर सर्व कारणे मन किंवा मेंदूशी संबंधित असतील तर, शंखपुष्पी मानसिक थकवाच्या सर्व मूळ कारणांवर चांगले कार्य करते.  मानसिक थकवा कमी करण्यासाठी आणि कामासाठी अधिक उत्साह देण्यासाठी हे अत्यंत उपयुक्त आहे.  मानसिक थकवा कमी करण्यासाठी 1 चमचा शंखपुष्पी चूर्ण पाण्यासोबत दिवसातून दोनदा घ्या.

• पारिजात फुलाची संपूर्ण माहिती

3) ध्यान वाढवण्यामध्ये मदत करते

शंखपुष्पीमध्ये मानसिक चिडचिडेपणा आणि आवेग कमी करण्याचे गुणधर्म आहेत.  लक्ष नसताना (ADHD – अटेन्शन डेफिसिट हायपरएक्टिव्हिटी डिसऑर्डर), 250mg शंखपुष्पी पावडर, 500mg ब्राह्मी, 125mg मुक्ता (मोती) भस्म आणि 30mg अब्राक भस्म मिक्स करा. 

एडीएचडी असलेल्या मुलांना जास्त चिडचिड, आक्रमक, दबदबा जाणवत असेल आणि उष्णतेची भावना, जास्त घाम येणे, अस्वस्थता जाणवत असेल तर 250 मिलीग्राम शंखपुष्पी पावडर, 250 मिलीग्राम मुक्ता (मोती) भस्म, 250 मिलीग्राम प्रवल पिष्टी, 250 मिलीग्राम मिग्रॅ मिग्रॅ आणि मिग्रॅ 50 मिग्रॅ गिलॉईस. चांगले दिवसातून दोनदा पाणी, दूध किंवा मधासोबत घ्या.

4) Depression पासून दूर ठेवण्यास मदत करते.

मानसिक तणाव किंवा नैराश्याचे कारण काहीही असो, तणाव किंवा नैराश्याचा मेंदूतील शारीरिक बदल, न्यूरोट्रांसमीटर असंतुलन आणि हार्मोनल बदलांवर परिणाम होतो.  मेंदूतील शारीरिक बदल आणि संप्रेरक बदलांवर शंखपुष्पीची क्रिया अज्ञात आहे.  तथापि, मेंदूचे रासायनिक असंतुलन (न्यूरोट्रांसमीटर असंतुलन) बाबतीत ते प्रभावी आहे.  हे डोपामाइनचे स्राव वाढवते ज्यामुळे एखाद्या व्यक्तीला चांगले आणि सतर्क वाटते.

• गायी प्राण्याची संपूर्ण माहिती

5) मधुमेहामध्ये फायदेशीर ठरते.

शंखपुष्पीच्या सेवनाने मधुमेहाच्या रुग्णांना नविन जीवन मिळते. हे शरीरातील सर्व पेशींना नवीन शक्तीचा संचार करते. मधुमेहावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी शंखपुष्पीचे चूर्ण 2-4 ग्रॅम गाईच्या दुधात किंवा पाण्यासोबत सकाळ-संध्याकाळ घेतल्यास खूप फायदा होतो.

6) रक्ताच्या उलट्या थांबवण्यासाठी आरामदायी ठरते.

रक्ताच्या उलट्या थांबवण्यासाठी शंखपुष्पी हे उत्तम औषध आहे. एखाद्याला रक्ताची उलटी होत असल्यास 4 चमचे शंख फुलाचा रस, 1 चमचा डब घास आणि 1 चमचा गिलोय रस एकत्र करून प्यायल्यास लगेच फायदा होतो. नाकातून रक्तस्त्राव झाल्यानंतरही त्याचा एक थेंब नाकात टाकल्याने रक्त येणे थांबते.

7) लघवीच्या विकारांवर फायदेशीर असते.

शंखपुष्प लघवीच्या आजारात खूप फायदेशीर औषध आहे. लघवी करताना जळजळ होणे किंवा वेदना होणे, अधूनमधून लघवी होणे, लघवीत पू होणे इत्यादी समस्या त्याच्या सेवनाने बरे होतात. अशा आजारांपासून आराम मिळण्यासाठी रोज 5 ग्रॅम त्याची पावडर गाईचे दूध, लोणी, मध किंवा ताक यांच्यासोबत सेवन केल्यास फायदा होतो.

8) केस लांब आणि चमकदार बनवते.

हे औषध केस वाढवते आणि ते चमकदार बनवते.  संपूर्ण वनस्पती त्याच्या मुळासह बारीक करून त्याची पेस्ट डोक्याला लावल्याने केस लांब, सुंदर आणि चमकदार होतात.  शंख फुलाचे मूळ बारीक करून त्याच्या रसाचे काही थेंब नाकात टाकल्याने केस अकाली पांढरे होत नाहीत. त्याचा रस मधात मिसळून प्यायल्याने केस गळणे थांबते आणि केस जाड, मजबूत आणि चमकदार होतात.  शंखपुष्पी, भृंगराज आणि आवळा यापासून तयार केलेले तेल केसांना लावल्याने केस निरोगी होतात.

• बॅडमिंटन खेळाची संपूर्ण माहिती

9) मिरगीचा आजार बरा होतो

शंखपुष्पीच्या संपूर्ण वनस्पतीचा रस किंवा चूर्ण मधात समान प्रमाणात मिसळून घेतल्यास अपस्माराच्या रुग्णांना फायदा होतो. यामुळे रुग्णाच्या मनाला बळ मिळते. शंखपुष्पी हिस्टीरिया आणि उन्माद यांसारख्या आजारांपासून मुक्त होण्यासही चांगले सिद्ध होते. यासाठी शंखपुष्पी, वाचा आणि ब्राह्मी यांचे समप्रमाणात मिश्रण करून चूर्ण बनवून ते 3-3 ग्रॅम दिवसातून 3 वेळा पील्याने, रोग बरा होतो.

10) डोके दुःखन्यामध्ये आरामदायी करते

अनेक विद्यार्थ्यांनी अभ्यास करताना डोकेदुखीची तक्रार नोंदवली आहे. दृष्टी योग्य असेल तर त्यांच्यासाठी शंखपुष्पी हा चांगला पर्याय आहे.  सामान्यत: या प्रकारची डोकेदुखी मानसिक दुर्बलता, मानसिक कामाचा ताण, दीर्घकाळ अभ्यास किंवा मानसिक तणावामुळे होते.  शंखपुष्पी मेंदूला शक्ती देते. अशाप्रकारे, हे चिडलेल्या मज्जातंतूंना शांत करण्यास आणि डोकेदुखीवर उपचार करण्यास मदत करते.  अशावेळी शंखपुष्पी सरबत जास्त फायदेशीर मानले जाते.

शंखपुष्पी चे काय नुकसान होतात?

मित्रांनो प्रत्येक वनस्पतीचा जसा आपल्याला फायदा होत असतो त्यानुसार त्याचा तोटा देखील असतो परंतू शंखपुष्पीच्या उपयोगाने कोणताच प्रभाव पाहिला गेला नाही. काही लोकांना ताजे हर्बल पेस्ट घेताना समस्या होऊ शकते आणि हे फक्त त्या हर्बल पेस्टच्या स्वाद च्या कारणाने होऊ शकतं.

गर्भावस्था असलेल्या महिलांना या वनस्पती पासून दूर राहिले पाहिजे. कमीत कमी या वनस्पतीचा वापर करायला पाहिजे या वनस्पतीला फक्त डॉक्टरच्या सल्ल्यानेच घ्यायला पाहिजे आणि हेच वनस्पती नाहि ती कुठलीही वनस्पती किंवा औषध असो प्रत्येक वस्तू ही डॉक्टरच्या सल्ल्याने आपण घेतली पाहिजे. ज्यामुळे कुठली समस्या होणार नाही.

ही औषधी स्तनपान करणाऱ्या आईसाठी खूप सुरक्षित असते हे औषधी तीन वर्षाच्या वर असलेल्या मुलांसाठी कमी मात्रामध्ये उपयोग केल्याने खूप सुरक्षित असतं. कारण ही औषधे रक्तदाबला कमी करते. तर कमी बीपी असलेल्या लोकांना याचा वापर करताना सावध राहायला पाहिजे उच्च रक्तदाब असलेल्या लोकांना या औषधी ला घेण्याच्या आधी डॉक्टरांशी नक्कीच भेट द्यायला पाहिजे.

• बास्केटबॉल खेळाची संपूर्ण माहिती

शंखपुष्पी चे नियमित वापर केल्याने काय फायदा होतो?

मित्रांनो शंखपुष्पीच्या फुलाचा 6 महिन्यापर्यंत सेवन केले, तर यामुळे शरीरातील अनेक रोग दूर होतात आणि मन शांत होते. याच्या चुरणची मात्रा 3 ते 5 ग्राम पर्यंत घेतली जाऊ शकते. याच्या रसाची मात्रा 5 ते 20 मिली लिटर पर्यंत घेतली जाऊ शकते. याच्या सेवन नंतर दुधाचे सेवन करायला पाहिजे. शंखपुष्पीचे सेवन केल्याने पाचन शक्ती मजबूत होऊ शकते आणि शंखपुष्पी आपल्या प्रभावाने रक्तदाबला कमी करणारी सामान्य मुख्य औषध आहे.

शंखपुष्पी फुलाचा डोसेज कशा प्रकारे घ्यायचा?

शंखपुष्पीचा पेस्ट 1 ते 2 ग्रॅम घ्यायचे. प्रत्येक दिवशी विभाजित मात्रामध्ये 50 ते 100 मिलिमीटर 2 ग्रॅम प्रत्येक दिवशी विभाजित मात्रा मध्ये घ्यायला पाहिजे. शंखपुष्पी चे कॅप्सूल एक दिवसांमध्ये 1 किंवा 2 वेळेस डॉक्टराच्या सल्ल्याने जेवणाच्या आधी किंवा जेवणानंतर घ्यायला पाहिजे.

FAQ