डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांची संपूर्ण माहिती Dr Sarvepalli Radhakrishnan Information In Marathi

Dr Sarvepalli Radhakrishnan Information In Marathi | डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांची संपूर्ण माहिती, संपुर्ण माहिती, शिक्षण, लग्न आणि कुटुंब, करिअर, शिक्षक दिन विशेष, निधन, पुरस्कार आणि सन्मान…

सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे भारतीय विद्वान, राजकारणी, तत्त्वज्ञ आणि राजकारणी होते. ते भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती आणि नंतर दुसरे राष्ट्रपती होते. चला डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांच्याबद्दल सर्व माहिती पाहूया…

डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांची संपूर्ण माहिती Dr Sarvepalli Radhakrishnan Information In Marathi

वैयक्तिक माहिती
नाव	डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन
जन्म	5 सप्टेंबर 1888
जन्म स्थान	थिरुट्टानी, मद्रास प्रेसिडेन्सी, ब्रिटिश भारत
मृत्यू	17 एप्रिल 1975
मृत्यूचे ठिकाण	मद्रास, तामिळनाडू, भारत
राष्ट्रीयत्व	भारतीय
जोडीदार	शिवकामू राधाकृष्णन
मुले	6, 5 मुली आणि एकुलता एक मुलगा सर्वपल्ली गोपाल
व्यवसाय (Occupation)	राजकारणी प्राध्यापक कुलगुर
व्यवसाय (Profession)	तत्वज्ञानी शैक्षणिक
पुरस्कार	भारतरत्न (1954) टेम्पलटन पुरस्कार (1975)
प्रसिद्ध	भारतीय तत्त्वज्ञान: 2 खंड संच
शैक्षणिक
गुरुकुल	वुरहीस कॉलेज, वेल्लोर मद्रास ख्रिश्चन कॉलेज (बीए, एमए)
शिस्त (Discipline)	तत्वज्ञान इंडोलॉजी
संस्था	मद्रास प्रेसिडेन्सी कॉलेज  महाराजा कॉलेज, म्हैसूर  कलकत्ता विद्यापीठ  मँचेस्टर कॉलेज, ऑक्सफर्ड  आंध्र विद्यापीठ  बनारस हिंदू विद्यापीठ

सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे भारतीय विद्वान, तत्त्वज्ञ आणि राजकारणी होते. ते भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती आणि नंतर दुसरे राष्ट्रपती होते. राधाकृष्णन यांनी त्यांचे संपूर्ण आयुष्य आणि करिअर एक लेखक म्हणून त्यांच्या विश्वासाचे वर्णन, रक्षण आणि प्रसार करण्याचा प्रयत्न केला, ज्याला त्यांनी हिंदू धर्म, वेदांत आणि आत्म्याचा धर्म म्हणून विविध प्रकारे संबोधले. त्यांचा हिंदू धर्म तात्विकदृष्ट्या योग्य आणि नैतिकदृष्ट्या व्यवहार्य आहे हे त्यांना दाखवून द्यायचे होते.

तो भारतीय आणि पाश्चात्य दोन्ही तात्विक संदर्भात सहजतेने दिसतो आणि त्याचे गद्य पाश्चात्य आणि भारतीय दोन्ही स्रोतांवर आधारित आहे. परिणामी, राधाकृष्णन यांना पाश्चिमात्यांमध्ये हिंदू धर्माचे प्रतीक म्हणून शैक्षणिक वर्तुळात गौरवण्यात आले.

• ताराबाई यांची संपूर्ण माहिती

सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचे प्रारंभिक जीवन – The Early Life of Sarvepalli RadhaKrishnan

महान व्यक्ती डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचा जन्म 5 सप्टेंबर 1888 रोजी त्यांचा जन्म तिरुट्टानी, मद्रास प्रेसिडेन्सी, ब्रिटीश भारत येथे, जो आता तामिळनाडू, भारत आहे, एका तेलुगू भाषिक नियोगी ब्राह्मण कुटुंबात झाला. सर्वपल्ली वीरस्वामी, त्यांचे वडील, स्थानिक जमीनदाराच्या सेवेत गौण महसूल अधिकारी होते आणि सर्वपल्ली सीता, त्यांची आई होती.

त्यांचे कुटुंब आंध्र प्रदेशातील नेल्लोर जिल्ह्यातील सर्वपल्ली गावातील आहे. तिरुत्तानी आणि तिरुपती येथे त्यांचे संगोपन झाले. राधाकृष्णन यांना त्यांच्या संपूर्ण शैक्षणिक करिअर अनेक शिष्यवृत्ती मिळाल्या.

• थॉमस एडिसन यांची संपूर्ण माहिती

सर्वपल्ली राधाकृष्णन शिक्षण – Sarvepalli Radhakrishnan Education

थिरुट्टानीच्या के.व्ही हायस्कूलमध्ये त्यांचे प्राथमिक शिक्षण झाले. 1896 मध्ये, त्यांची तिरुपती येथील हर्मन्सबर्ग इव्हॅन्जेलिकल लुथेरन मिशन स्कूल आणि वालाजापेट येथील सरकारी उच्च माध्यमिक विद्यालयात बदली झाली.

उच्च माध्यमिक शिक्षणासाठी त्यांनी वेल्लोरच्या वूरहीस महाविद्यालयात प्रवेश घेतला. वयाच्या 17 व्या वर्षी कला शाखेचा पहिला वर्ग पूर्ण केल्यानंतर त्यांनी मद्रास ख्रिश्चन कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतला. 1906 मध्ये, त्यांनी त्याच संस्थेतून पदवी आणि पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली.

सर्वपल्ली यांच्या बॅचलरच्या प्रबंधाचे शीर्षक होते “वेदांताचे नीतिशास्त्र आणि त्याचे आधिभौतिक पूर्वकल्पना.” वेदांत योजना नैतिकतेपासून वंचित असल्याचे आरोपाच्या उत्तरात लिहिले होते. राधाकृष्णन यांच्या दोन प्राध्यापकांनी, रेव्ह. विल्यम मेस्टन आणि डॉ. अल्फ्रेड जॉर्ज हॉग यांनी त्यांच्या प्रबंधाची प्रशंसा केली. राधाकृष्णन यांचा प्रबंध (thesis) केवळ त्यांच्या वयाच्या वीस वर्षांचेअसताना प्रकाशित झाला होता.

• लाल बहादूर शास्त्री यांची संपूर्ण माहिती

सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचे लग्न आणि कुटुंब

वयाच्या 16 व्या वर्षी राधाकृष्णन यांनी शिवकामू या दूरच्या चुलत बहिणीशी लग्न केले. घरच्यांनी प्रथेप्रमाणे लग्न लावून दिले. पद्मावती, रुक्मिणी, सुशीला, सुंदरी आणि शकुंतला या जोडप्याच्या पाच मुली होत्या. त्यांना सर्वपल्ली गोपाल नावाचा मुलगा देखील होता, जो एक प्रसिद्ध इतिहासकार बनला होता.

राधाकृष्णन यांच्या अनेक नातवंडांनी आणि नातवंडांनी जगभरात शैक्षणिक, सार्वजनिक धोरण, वैद्यक, कायदा, बँकिंग, व्यवसाय, प्रकाशन आणि इतर क्षेत्रात करिअर केले आहे. 26 नोव्हेंबर 1956 रोजी शिवकामू यांचे निधन झाले. त्यांच्या लग्नाला सुमारे 53 वर्षे झाली होती.

सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचे राजकीय कारकीर्द / करिअर

राधाकृष्णन यांनी यशस्वी शैक्षणिक कारकीर्दीनंतर “आयुष्यात उशिरा” राजकारणात प्रवेश केला. त्यांचा आंतरराष्ट्रीय दर्जा त्यांच्या राजकीय करिअर पूर्वीचा आहे. ते 1928 मध्ये आंध्र महासभेला उपस्थित राहिलेल्या दिग्गजांपैकी एक होते, जिथे त्यांनी मद्रास प्रेसीडेंसीच्या सेडेड डिस्ट्रिक्ट्स विभागाचे रायलसीमा नाव बदलण्याच्या कल्पनेला पाठिंबा दिला.

1931 मध्ये, त्यांची बौद्धिक सहकार्यावरील लीग ऑफ नेशन्स कमिटीमध्ये नियुक्ती करण्यात आली, जिथे ते “भारतीय कल्पनांवरील मान्यताप्राप्त हिंदू अधिकार आणि समकालीन समाजातील पौर्वात्य संस्थांच्या भूमिकेचे एक प्रेरक दुभाषी” बनले.

1947 मध्ये जेव्हा भारताला स्वातंत्र्य मिळाले तेव्हा राधाकृष्णन यांनी युनेस्को (1946-52) मध्ये देशाचे प्रतिनिधित्व केले आणि नंतर 1949 ते 1952 पर्यंत सोव्हिएत युनियनमध्ये भारताचे राजदूत म्हणून काम केले. ते भारताच्या संविधान सभेवर निवडूनही गेले.

राधाकृष्णन 1952 मध्ये भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती म्हणून निवडून आले आणि (1962-1967) देशाचे दुसरे राष्ट्रपती झाले.

• एम एस धोनी यांची संपूर्ण माहिती

शिक्षक दिन विशेष

राधाकृष्णन यांची भारताच्या राष्ट्रपतीपदी निवड झाली तेव्हा त्यांच्या काही विद्यार्थ्यांनी आणि मित्रांनी त्यांना विचारले की 5 सप्टेंबर रोजी त्यांचा वाढदिवस साजरा करता येईल का? त्याने प्रतिसाद दिला,

माझा जन्मदिन, साजरा करण्या जागी 5 सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिन म्हणून साजरा केला तर मोठा सन्मान होईल माझ्या साठी. भारतात त्यांचा वाढदिवस आता शिक्षक दिन म्हणून साजरा केला जातो.

सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचे निधन

• 26 नोव्हेंबर 1956 रोजी राधा कृष्णन यांचे शिवकामू यांचे निधन झाले. त्यांने पुन्हा लग्न केले नाही आणि विधुर म्हणून मरण पावले. राधाकृष्णन 1967 मध्ये सार्वजनिक जीवनातून निवृत्त झाले.
• त्यांनी त्यांच्या आयुष्यातील शेवटची आठ वर्षे मैलापूर, मद्रास येथे डिझाइन केलेल्या घरात घालवली. 17 एप्रिल 1975 रोजी राधाकृष्णन यांचे निधन झाले.

सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचा पुरस्कार आणि सन्मान

• 1954 मध्ये, राधाकृष्णन यांना भारताचा सर्वोच्च नागरी सन्मान, भारतरत्न प्रदान करण्यात आला.
• 1931 मध्ये किंग जॉर्ज पंचम यांनी त्यांच्या शिक्षणासाठी केलेल्या सेवांसाठी त्यांना नाइट दिले.
• जर्मनीने त्यांना 1954 मध्ये पोर ले मेराइट फॉर सायन्सेस अँड आर्ट्स पुरस्काराने सन्मानित केले.
• मेक्सिकोने 1954 मध्ये त्यांना सॅश फर्स्ट क्लास ऑफ द ऑर्डर ऑफ द अझ्टेक ईगल देऊन त्यांचा गौरव केला.
• युनायटेड किंगडमने त्यांना 1963 मध्ये ऑर्डर ऑफ मेरिटमध्ये सदस्यत्व दिले.
• त्यांना अभूतपूर्व 27 वेळा नोबेल पुरस्कारासाठी नामांकन मिळाले होते. साहित्यातील नोबेल पुरस्कारासाठी 16 वेळा आणि शांततेच्या नोबेल पुरस्कारासाठी 11 वेळा
• 1938 मध्ये त्यांची ब्रिटिश अकादमीचे फेलो म्हणून निवड झाली.
• 1961 मध्ये त्यांना जर्मन बुक ट्रेडचा शांतता पुरस्कार मिळाला.
• 1968 मध्ये साहित्य अकादमी फेलोशिप, साहित्य अकादमीने एका लेखकाला दिलेला सर्वोच्च सन्मान मिळविणारे ते पहिले व्यक्ती होते.
• 1962 पासून, भारताने राधाकृष्णन यांच्या जन्मदिनी, 5 सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिन केला जातो, राधाकृष्णन यांच्या विश्वासाला मान्यता देण्यासाठी, शिक्षक हे जगातील सर्वोत्तम विचारांमध्ये असले पाहिजेत.

FAQ