Water Pollution Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे तुमचं. आज आपण ह्या लेख मध्ये जल प्रदूषणाबद्दल मराठीत संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत. तर तुम्ही या लेखला शेवटपर्यंत वाचा. जेणेकरुन तुम्हाला पाण्याचे प्रदूषणाबद्दल संपूर्ण माहिती समजेल आणि तुम्ही त्या माहितीचा उपयोग तुमच्या कामासाठी करू शकतात.
जल प्रदूषणाची संपूर्ण माहिती Water Pollution Information In Marathi
भारतामध्ये प्रदूषणाचे प्रमाणही खूप वाढत आहे तसेच पाण्याचे प्रदूषण हे आपल्या देशामध्ये खूप वाढत आहे. नद्या, नाल्यांमध्ये लोकं कचरा फेकत असतात. त्यामुळे पाणी प्रदूषित होत असते. त्यामुळे सरकार द्वारे पाण्याचे प्रदूषण थांबवण्यासाठी अनेक उपाय योजना केल्या जात असतात.
चला तर जाणून घेऊया जल प्रदूषण बद्दल आणि ते थांबण्याच्या उपायांबद्दल तर तुम्ही खालील मुद्द्यांकडे पूर्ण लक्ष द्या. तुम्ही या लेखचा वापर तुमच्या माहितीसाठी सुद्धा करू शकता किंवा तुमच्या शालेय प्रयोगासाठी सुद्धा याचा वापर करू शकता.
Water Pollution Information In Marathi | पाण्याचे प्रदूषणाबद्दल मराठी संपूर्ण माहिती
पृथ्वीवर जल प्रदूषण ही एक वाढती समस्या बनत आहे. जे सर्व पैलुंपासून मानव आणि जनावरांना प्रभावीत करत आहे. मानव उपक्रम द्वारा उत्पन्न केलेल्या विषारी प्रदूषणाद्वारा जलप्रदूषण म्हणजे पिण्याच्या पाण्याची गढूळपणा असतो. पाणी अनेक स्रोतांपासून पूर्ण पाणी प्रदूषित होत असते. जसे शहरी कचऱ्यामुळे, कृषी, औद्योगिक, गाळ, पडीक जमिनीतून बाहेर पडणे, प्राण्यांचा कचरा आणि इतर मानवी क्रियांमुळे जल प्रदूषण पर्यावरणासाठी खूप हानिकारक आहे.
जल प्रदूषण काय आहे? What is Water Pollutionin Marathi
जेव्हा बाहेरील पदार्थ जे पाण्यामध्ये जाऊन मिसळून जातात आणि प्राकृतिक पदार्थ असे परावर्तित करून देते की मग ते पाणी पिण्यासारखे राहत नाही आणि ना ते पाणी आपल्या काही दुसऱ्या कामाचे असते. अशाप्रकारे पाणी हे आपल्या स्वास्थ्यावर हानिकारक प्रभाव टाकत असते. प्रदूषित पाण्याची उपयोगिता कमी होण्याच्या कारणाने त्या पाण्याचा उपयोगही खूप कमी केला जातो. यालाच आपण जल प्रदूषण म्हणत असतो.
जल प्रदूषण ही एक गंभीर समस्या आहे. जल प्रदूषण सारखी गंभीर समस्या आपल्याला विकसित देशांमध्ये सर्वात जास्त पाहायला मिळते विश्व स्वास्थ्य संघटन द्वारा पीण्याच्या पाण्याचा PH लेवल 7 ते 8.5 मध्ये असायला पाहिजे. जर पाहायला गेले तर पाण्यामध्ये स्वतः स्वच्छ होण्याची क्षमता असते. परंतु जेव्हा गरजपेक्षा जास्त प्रदूषण होऊ लागलं तर पाण्यामध्ये प्रदूषण मिक्स होऊन जाते, तर पाणी प्रदूषित होऊ लागते.
पाणी जेव्हा प्रदूषित होते ते प्रदूषित होण्याचे कारण पाण्यामध्ये जनावरांचे घाण, विषारी औद्योगिक पदार्थ, घरांचा आणि कारखान्याचा कचरा, तेल आणि इतर पदार्थ पाण्यामध्ये जाऊन मिळून जातात. याच कारणाने स्वच्छ पाणी प्रदूषित होऊन जाते. याच कारणाने स्वच्छ पाण्याचे स्रोत जसे समुद्र, नदी इत्यादी प्रदूषणाचे शिकार होत आहेत. ज्याचा मनुष्य आणि इतर जीवांवर घातक प्रभाव पडत आहे.
जल प्रदूषणाचा अर्थ | Water Pollution Meaning
जल प्रदूषणाचा अर्थ समजणे आपल्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहे. जेव्हा पाण्याचे वेगवेगळे स्रोत जसे झील, नदी, नाले, विहीर, समुद्र इत्यादींमध्ये दूषित पदार्थ जेव्हा मिसळून जातात. तर त्या स्थितीला आपण जलप्रदूषण म्हणतो. हे जल प्रदूषण दूषित पदार्थामुळे आणि मानवी कारनामामुळे हे पदार्थ पाण्यामध्ये जाऊन पाण्याला प्रदूषित करत असतात.
ज्या कारणाने पाणी आपले प्राकृतिक गुण सोडून देतात. सोप्या भाषेमध्ये समजले तर जेव्हा आपण कोणत्याही प्रकारच्या कचऱ्याला पाण्यामध्ये फेकून देतो. तर तो कचरा पाण्याला प्रदूषित करून देतो आणि पाण्यामध्ये प्रदूषण पसरवून देतो.
जल प्रदूषणाचे प्रकार | Types Of Water Pollution In Marathi
जल प्रदूषणाचे 3 मुख्य प्रकार आपल्या समोर ज्यांचे नाव खालील प्रमाणे आहेत.
1) रासायनिक जल प्रदूषण- रासायनिक जल प्रदूषण होते पण त्याचे अनेक कारण असतात. जसे उद्योग आणि इतर स्त्रोतांमधून रासायनिक पदार्थ येऊन पाण्यामध्ये मिसळून जाणे याच कारणाने रासायनिक जलप्रदूषण होत असते.
2) जैविक जल प्रदूषण- जेव्हा पाण्यामध्ये वेगवेगळया प्रकारचे रोग पसरवणारे जीव प्रवेश करतात आणि पाण्याला इतका दूषित करून देतात की ते पाणी आपल्या स्वास्थ्यासाठी हानिकारक होऊन जाते. त्याला जैविक जल प्रदूषण म्हणतात.
3) भौतिक जल प्रदूषण- जेव्हा भौतिक जल प्रदूषण होते. तर त्याच्या कारणामुळे पाण्याची जी गंध असते आणि जो स्वाद असतो. त्यामध्ये जे ऊष्मीय गुण असतात त्यामध्ये बदल होऊन जातो.
जल प्रदूषणाचा आपल्या जीवनावर प्रभाव
मित्रांनो जल प्रदूषणाचा आपल्या जीवनावर खूप वाईट प्रभाव पडत असतो. जल प्रदूषण झाल्यामुळे आपल्या शरीरावर घातक परिणाम होत असतात. जर आपण प्रदूषित पाणी पितो तर त्यामुळे आपल्या शरीरामध्ये वेगवेगळे आजार पसरतात. पहिल्या आधी तर ते पाणी दूषित असते म्हणून ते आपल्याला पिण्यासारखे नसते. जर आपण चुकीनेही प्रदूषित झाली पिऊन घेतो.
तर यामुळे आपल्या शरीरामध्ये वेगवेगळे आजार पसरणे सुरू होऊन जातात आणि आपल्या शरीरामध्ये वेगवेगळ्या रोगांचा पसराव हळूहळू सुरू होतो. शरीराची त्वचा खराब होऊ लागते. ज्यामुळे आपल्या शरीरावर वेगवेगळे परिणाम आपल्याला पाहायला मिळतात. जल प्रदूषणामुळे आपल्यावर शारीरिक आणि मानसिक परिणाम ही आपल्याला पाहायला मिळतात. यामुळे आपल्याला शारीरिक आणि मानसिक रूपाने कमजोर वाटू लागते आणि कधीकधी या पाण्यामुळे व्यक्तीचा मृत्यूही होऊन जातो.
जल प्रदूषणाचे कारण
जलप्रदूषणाचे दोन मुख्य स्रोत आहेत
1) प्राकृतिक स्रोत
2) मानव निर्मित स्रोत
1) प्राकृतिक स्रोत – जल प्रदूषित होण्याचे अनेक कारणं असतात आणि जल प्रदूषण हे वेगवेगळ्या कारणामुळे होत असते. जसे जेव्हा खनिजे, वनस्पतींची पाने, बुरशी पदार्थ, मानवी आणि प्राण्यांचे मलमूत्र इत्यादी पाण्यात मिसळतात, तर प्राकृतिक रूपाने जल प्रदूषित होत असते.
जेव्हा पाणी जमिनीवर जमा होऊन जाते आणि त्या जमिनीवर खनिज पदार्थ ची मात्रा जास्त होऊन जाते. तेच खनिज पाण्यामध्ये मिसळून जातात ज्याला विषारी पदार्थ म्हणतात. जर याची मात्रा जास्त होऊन जाते तर ते खूप घातक आणि खतरनाक ठरू शकते. या व्यतिरिक्त बेरीलियम, कोबाल्ट, निकिल, बेरियम, टिन, वैनेडियम, माॅलिब्डेनम, इत्यादी पदार्थही पाण्यामध्ये थोडे थोडे मिसळून जातात त्यामुळे जल प्रदूषण होऊन जाते.
2) मानवनिर्मित स्रोत – मित्रांनो जलप्रदूषणाचे अनेक मान्यतेने स्रोत आहे. ज्यामुळे पाण्यामध्ये प्रदूषण वाढत असते. जसे कचरा, खराब पाणी, कारखान्यांमधील विषारी पदार्थ, घरगुती कचरा, मनुष्याचा मळ, औद्योगिक पदार्थ, कृषी, पदार्थ इत्यादी जल प्रदूषणाचे मानवनिर्मित स्रोत आहेत। आणि हेच मानवनिर्मित जल प्रदूषणाचे मुख्य कारण आहे.
जल प्रदूषणापासून वाचण्याचे उपाय
जल प्रदूषण सारख्या मोठ्या समस्या पासून वाचण्यासाठी तुम्हाला अनेक उपाय योजना करावे लागतात. तर जल प्रदूषणासाठी वाचण्याचे उपाय तुम्हाला खालील प्रमाणे दिलेले आहेत
• आपल्या गल्लीतील नाल्यांना नेहमी साफसफाई करायला हवी जेणेकरून प्रदूषण नाहि होणार.
• पाण्याचा निचरा होण्यासाठी पक्क्या नाल्यांची योग्य व्यवस्था करावी.
• घरेलू पदार्थ कचरा जमा होऊन जातो तर त्याला लवकर दूर करायला पाहिजे
• प्रदूषित पाण्याला स्वच्छ बनवण्यासाठी नेहमी बदल केले गेले पाहिजे. तूम्ही स्वच्छतेची काळजी घेतली पाहिजे.
• नद्या, विहिरी, तलाव इत्यादींमध्ये कपडे धुणे यासारख्या कामांवर पूर्ण बंदी असावी.
• विहिरी, तलाव आणि इतर जलस्रोतांमधून येणाऱ्या पाण्यात असे औषध वेळोवेळी टाकावे, त्यामुळे त्याची उपयुक्तता वाढेल.
• जलप्रदूषणासारख्या समस्येबाबत लोकांमध्ये जनजागृती करणे. त्याची कारणे, दुष्परिणाम आणि प्रतिबंध याबाबतची प्रत्येक माहिती लोकांपर्यंत पोहोचवली पाहिजे.
• लोकांना पर्यावरण संरक्षण आणि पर्यावरण शिक्षण दिले पाहिजे.
जल प्रदूषण कसे होते?
जलप्रदूषणाचे मुख्य दोन कारण असतात त्यामध्ये पहिले म्हणजे प्राकृतिक कारण आहे आणि दुसरे म्हणजे मानवनिर्मित. याव्यतिरिक्त वेगवेगळ्या प्रकारच्या हानिकारक पदार्थांचा मिसळ झाल्याने पाणी प्रदूषित होत असते
जल प्रदूषण काय आहे?
-विषारी पदार्थ आणि दूषित पाणी जेव्हा नदी समुद्र आणि दुसऱ्या जल स्रोतांमध्ये येऊन विसरून जातात. त्यामुळे जल प्रदूषण होत जाते असे पदार्थ 3 मध्ये खाली बसून जातात आणि जमा होऊन जातात. त्यामुळे पाण्यामध्ये वेगवेगळे आजार पसरले जातात
जलप्रदूषण रोखण्यासाठीचे उपाय लिहा.
जलप्रदूषण टाळण्यासाठी नाले, विहिरी, तलाव, नद्या वेळोवेळी स्वच्छ करून त्या घाण करू नयेत. याशिवाय जलप्रदूषणाशी संबंधित सर्व कायद्यांचे पालन करावे.
जलप्रदूषणामुळे कोणते रोग होतात?
जलप्रदूषणामुळे, आपल्याला सामान्यतः लूज मोशन, जुलाब, उलट्या इत्यादीसारखे अनेक गंभीर आजार होतात.
जलप्रदूषणाचे स्त्रोत कोणते आहेत?
विषारी पदार्थ, खनिजे, वनस्पतींची पाने, बुरशी पदार्थ, मानव आणि प्राण्यांचे मलमूत्र हे जल प्रदूषणाचे मुख्य स्त्रोत आहेत.
